Kwadrat
magiczny składa się z n-wierszy i n-kolumn, a n>2 w które
wpisano niepowtarzające się naturalne liczby w taki sposób, że w
każdej kolumnie wierszu oraz przekątnych suma liczb jest równa.
Jeżeli zgadzają się sumy liczb w wierszach i kolumnach ale nie po
przekątnej to taki kwadrat nazywa się półmagicznym.
Najpopularniejszymi
kwadratami magicznymi są takie w których wpisuje się kolejne
liczby w ciągu arytmetycznym od 1,2,3,4… itd.
Najsłynniejszym
kwadratem magicznym jest prawdopodobnie ten, który umieścił
Albertch Durer na swoim miedziorycie Melancholia I. Zapewne
nieprzypadkowo w dwóch wewnętrznych kratkach ostatniego wiersza
tego kwadratu stoją obok siebie liczby 15 i 14, składające się na
datę powstania grafiki – rok 1514.
-
16321351011896712415141
Kwadrat
z Melancholi Duera nad skrzydłem anioła
n=4
S=34 16+10+7+1=34
13+11+6+4=34
3+10+7+14=34
2+11+6+15=34
I
wszystkie sume kolumn i wierszy =34
Niektóre
własności kwadratów magicznych (n, jak wyżej, oznacza liczbę
kolumn i wierszy kwadratu):
-
Jeśli do każdej liczby w kwadracie dodamy tę samą wartość k, to kwadrat pozostanie magicznym, a jego suma magiczna wzrośnie o n·k.
-
Jeśli każdą liczbę w kwadracie pomnożymy przez tę samą wartość k, to kwadrat pozostanie magicznym, a jego suma wzrośnie k-krotnie.
-
Jeśli weźmiemy dwa kwadraty magiczne o tym samym
rozmiarze i sumach magicznych S1 i S2,
i dodamy liczby na odpowiadających sobie pozycjach, to otrzymany w
wyniku tego dodawania nowy kwadrat, który też może być magiczny
(nie ma jednak gwarancji, że w tym nowym kwadracie wszystkie liczby
będą różne), a jego suma magiczna wyniesie S1+S2.
gdzie:
-
X – pierwsza liczba kwadratu magicznego (w lewym górnym rogu),
-
Y – ostatnia liczba kwadratu (w prawym dolnym
rogu).
-
Liczba znajdująca się na środkowym polu kwadratu jest
równa 1/3 sumy magicznej.
Jak zrobić kwadrat magiczny 3x3
Na rysunku poniżej pokazano, jak zrobić kwadrat magiczny 3x3.
Wystarczy wybrać jakiekolwiek liczby naturalne dodatnie dla a,
b i c, takie, że b/c<>1/2,1,2 oraz a>b+c. Na
przykład jeśli a=5, b=3, natomiast c=1, otrzymamy kwadrat jak na
rysunku powyżej.-
a-ba+b-ca+ca+b+caa-b-ca-ca-b+ca+b
Jak zrobić kwadrat magiczny 5x5
Najprostszą metodą na
zrobienie takiego kwadratu jest wpisanie najmniejszej z liczb na
środku. W przypadku sumy liczb równej 0 jest to -12. Następnie
należy wpisać liczbę o 1 większą w pole znajdujące się o 2 w
górę i 1 w prawo (tak jak koń porusza się w szachach). W
przypadku gdy jest to pole poza kwadratem należy: liczyć od dołu
(jeśli za wysoko) lub od lewej (jeśli za bardzo na prawo). UWAGA:
przy wpisaniu piątej liczby zamiast poruszyć się „metodą
skoczka” powinno się ruszyć o 1 pole w dół! Należy kontynuować
zgodnie z „metodą skoczka” do wpisania dziesiątej liczby (znowu
ruch w dół) itd. W przypadku sumy liczb równej 5 najmniejszą
liczbą jest -11 i dalej powinno się poruszać zgodnie z
instrukcjami opisanymi powyżej. W przypadku sumy równej 10
najmniejszą liczbą jest -10 i dalej powinno się poruszać zgodnie
z instrukcjami opisanymi powyżej itd. Pozostaje jednak pytanie: co
zrobić jeśli suma ma być niepodzielna przez 5? Odpowiedź jest
prosta. Należy znaleźć największą liczbę podzielną przez 5
mniejszą od danej liczby i wykonać polecenia do tej liczby. Dalej
powinno się odjąć od wybranej liczby liczbę, do której
wykonywało się polecenia. Następnie trzeba znaleźć pięć
największych liczb i powiększyć je o otrzymaną różnicę.
-
23619215412258161018114221124720317513219
Na
pokazanym wyżej kwadracie wpisano liczby od 1 do 25 i ten kwadrat ma
następujące własności:
-
każdy rząd daje w sumie 65
-
każda kolumna daje w sumie 65
-
każda przekątna daje w sumie 65
-
każdy 5-liczbowy plus „+” daje w sumie 65
-
każdy 5-liczbowy krzyżyk „x” daje w sumie 65
-
duży plus „+” (cztery środkowe liczby na bokach i liczba środkowa kwadratu) daje w sumie 65
-
duży krzyżyk „x” (cztery liczby na rogach i liczba środkowa kwadratu) daje w sumie 65
-
gdyby np. przesunąć lewą kolumnę do prawego boku, powstałoby więcej krzyżyków i plusów oraz nowe przekątne, które także dałyby w sumie 65.
Przykłady:
4
|
11
|
9
|
13
|
8
|
3
|
7
|
5
|
12
|
n=3
S=24
1
|
64
|
63
|
4
|
61
|
6
|
7
|
58
|
8
|
59
|
60
|
5
|
62
|
3
|
2
|
65
|
n=4
S=132
-
2811247209173013211523619271629122582210182614
n=5
S=90
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz